loader image
WhatsApp Support
Plasma

Ethereum kurucu ortağı Vitalik Buterin kısa süre önce Ethereum Blockchain’in şu anda mümkün olandan çok daha büyük veri kümelerini işlemesine yardımcı olacak bir ölçeklendirme altyapısı olan Plasma’yı duyurmuştur. Plasma ile geleceğin kripto para tarihçileri 2017’nin ikinci yarısını yansıtılacak ve bu dönemin teknolojiyi ilerletmek için ne kadar önemli olduğu anlaşılacaktır. Plasma’nın hangi sorunları çözdüğü ise aşağıdaki gibi açıklanmıştır.
Birkaç kelimeyle Plasma, Ethereum ağı için bir ölçeklendirme çözüm tekniği olarak tasarlanmıştır. Plasma'nın ana önerisi, Ethereum Blockchain’i (ana zincir) ile olabildiğince az etkileşime girecek bir yan zincirler altyapısı olarak çalışmaktır. Plazma altyapısı, ana zincirin tepesinde birçok “alt zincir” oluşturulacak şekilde hiyerarşik olarak düzenlenmiş bir Blockchain ağacı olarak işlev görecek şekilde tasarlanmıştır.
Plasma altyapısı, akıllı sözleşmeler ve Merkle Ağaçları kullanılarak oluşturulmuştur ve temelde Ethereum Blockchain’in daha küçük kopyaları olan sınırsız sayıda yan zincirin oluşturulmasını sağlamaktadır.
Alt zincirler, şirketlerin Plasma yapısını kendi bireysel ihtiyaçlarına göre kullanmasını mümkün kılan özelleştirilmiş bir akıllı sözleşme yürütmek üzere tasarlanmıştır. Bu nedenle, farklı kullanım durumları için farklı Plasma akıllı sözleşmeleri oluşturulabilir. Ana zincir tarafından sağlanan güvenlikten yararlanarak, Plasma, önceden belirlenmiş bir şekilde, belirli hedeflere (bu hedeflerin ana zincirle bağlantısı olması gerekmez) çok sayıda farklı alt zincirler yerleştirebilir. Bu nedenle, ana Ethereum blok zincirinin tıkanması daha az olasıdır.
Kısacası Plasma’nın Ethereum ağının verimliliğini arttırmayı amaçlayan zincir dışı bir çözüm olduğunu belirtmek mümkündür. Plasma bunu yapabilmek için ana zincirden iş yükünü alır ve daha küçük zincirlere yönlendirir. Bu sayede Ethereum ağının iş gücünü azaltmış olur. Bu konsept diğer Blockchain’lere de uygulanabilmektedir. Poon ayrıca, Lightning Network önerisinin savunucularından birisidir. Bu durum Ethereum Plasma ve Bitcoin Lightning Network arasındaki benzerliklerin bir açıklaması olabilir. Bu sistemler her ne kadar birbirlerine benzesede farklı kullanım alanları ve mekanizmalarının olduğu unutulmamalıdır.
Ethereum Plasma açık kaynaklı bir projedir ve GitHub üzerinden halka açık bir şekilde görüntülenebilmektedir. Daha ayrıntılı ve teknik bilgiler için, resmi Plasma teknik belgesini de incelenebilir. Proje hala geliştirmenin ilk aşamalarında olmasına rağmen, fikrin gerçekten ilginç olduğunu belirtmekte fayda vardır. Başarılı bir şekilde uygulanırsa Plasma, Ethereum ağının verimliliğini büyük ölçüde artırabilir. Ek olarak, ileride bir ölçeklendirme çözümüne ihtiyaç duyabilecek diğer Blockchain ağları için de yararlı bir başlangıç noktası olabilir.
Bununla birlikte, Plasma’nın tek başına bir proje olmadığını, farklı araştırma grupları veya şirketler tarafından farklı şekillerde uygulanabilen ölçeklenebilir uygulamalar oluşturmak için bir altyapı olduğu unutulmamalıdır.
Önemli Ölçeklendirme Sorunu
Kripto paranın gelecekteki gerçek dünya uygulaması ve fizibilitesi, teknolojinin ölçeklenebilirliğine bağlıdır. Herkes Bitcoin’e bağlanıp bir işlem başlatabilirken, ağın parayı doğrulaması ve göndermesi birkaç saat sürebilmektedir. Bu durum, kripto para birimlerinin mevcut kullanımlarıyla ilgili bir sorun olmamakla birlikte büyük ödeme işlemcileriyle rekabet etmek hala pratik olmamaktadır. Başlıca rakip olan VISA’nın kredi kartı işlem ağı, saniyede 2.000 işlemi gerçekleştirebilmektedir.
Bu gecikmeli işlem süresi, 2017’nin başlarında bir sorun haline gelmiştir. Birkaç etkili madenci ve madeni para sahibi, Segregated Witness’ın kısaltması olan SEGWIT adlı bir Blockchain’i “düzenlemesi”ni tartışmak için bir araya gelmiştir. Grup, büyük bir kaos veya üçüncü taraf manipülasyonu olmadan Blockchain’i değiştirmek için başarıyla oy kullanmıştır. Sonuç olarak ise, daha hızlı bir Bitcoin elde edilmiştir ancak görünürde net bir düzeltme olmadan diğer işlem çözümlerine kıyasla hala geride kaldığı noktalar olabilmektedir.
Diğer çözümler, Ethereum’un en son duyurusunda yaptığı gibi, kendileriyle ana kripto para birimi arasındaki boşluğu genişletmektedir.
Ethereum’a Giriş
Ethereum, Bitcoin’den tamamen farklı bir oluşum olarak çalışmaktadır. Ethereum, benzer bir teknoloji kullanıyor olsa da bir coinin gerçek değeri para biriminin gücü değil, bir uygulama platformu olarak statüsüdür. Ethereum’un akıllı sözleşmeler oluşturma yeteneği, muhtemelen yazılım endüstrisinin büyük bir parçası olacaktır, ayrıca Ethereum her gün yeni gelişmeler yayınlanmaktadır.
Ethereum, akıllı sözleşmeler oluşturmak, bunları uygulamak ve teşvik etmek adına sistemi kullanmak için harika olsa da, Bitcoin’in SEGWIT’ine benzer bir desteğe ihtiyacı olmaktadır. Ethereum ekibi, kurumsal fizibiliteye ayak uydurmak için Plasma gibi ek zincir üstü altyapıya ihtiyaç duyacağının bilincine sahiptir Ayrıca, bu özellikleri uygulamak için geniş kapsamlı değişiklikler yapabilirler. Bu noktada Plasma devreye girmektedir. Plasma, kök zincirindeki gereksiz verilerden kurtulacaktır. Akıllı sözleşmeleri kuruluşuna çok benzer şekilde ele alacak, ancak yalnızca tamamlanmış işlemleri halka açık Ethereum zincirine yayınlayacaktır. Bu yöntem, zincirin katılımcıları için muazzam miktarda işlem gücü ve bellek tasarrufu sağlayarak sistemin diğer katılımcıları ile etkileşimini daha ucuz hale getirmektedir. Ayrıca, merkezi olmayan uygulamaların biriktirme konusunda endişelenmeden çalışmasına izin verecek kadar işlemleri hızlandıracaktır.
Ethereum İçin Etkileri
Plasmanın piyasaya sürülmesi çok önemli bir fırsat ve fiyat rallisi için bir katalizör olabilir. Spekülasyon, son aylarda ve yıllarda kripto piyasalarına hakim oldu, ancak bireysel madeni para algoritmalarındaki farklılıklar artık büyük bir fiyat bilgilendiricisi konumundalar.
Bitcoin başlangıçta sahip olduğu kusursuz dijital para birimi çözümü için övülmüştür ancak şimdiye kadar Bitcoin’in harcanabileceği çok az yerin mevcut olduğu da göz ardı edilemeyen bir gerçektir. Tüm para birimlerinin en likit olanı şaşırtıcı bir şekilde likit işlem görmemektedir. Ayrıca, son zamanlarda binlerce altcoinin ortaya çıkması, tüm konseptin değerini düşürmektedir. Ethereum, akıllı sözleşmeler açısından Bitcoin için bir zorluk teşkil edebilmektedir. Ethereum yüksek bir potansiyele sahip olsa da, günümüzde hala bir Bitcoin’in %10’undan daha az dolar değerindedir.
Ethereum, tasarım gereği Bitcoin’den daha az eksik özelliklere sahip olsa da, diğer özellikleri çok daha fazla göreceli değer taşımaktadır. Bitcoin’in tek gerçek avantajı, piyasaya ilk çıkmış olmasıdır. Piyasa ile yakından ilgilenilmeye başlandığında, insanlar Ethereum’un geleceğe daha gerçekçi bir bakış sunduğunu görebilirler. Önümüzdeki yıllarda, işletmeler Ethereum üzerine kurulu akıllı sözleşme çözümlerini sistemlerine uygularken piyasa da bunu izleyecektir.
bitcoin
Bitcoin (BTC) $ 115,166.86
ethereum
Ethereum (ETH) $ 4,142.50
bnb
BNB (BNB) $ 1,312.33
tether
Tether (USDT) $ 1.00
xrp
XRP (XRP) $ 2.52
solana
Solana (SOL) $ 196.72
usd-coin
USDC (USDC) $ 1.00
staked-ether
Lido Staked Ether (STETH) $ 4,141.09
dogecoin
Dogecoin (DOGE) $ 0.206561
tron
TRON (TRX) $ 0.32284
cardano
Cardano (ADA) $ 0.69896
wrapped-steth
Wrapped stETH (WSTETH) $ 5,039.97
wrapped-bitcoin
Wrapped Bitcoin (WBTC) $ 114,982.81
wrapped-beacon-eth
Wrapped Beacon ETH (WBETH) $ 4,441.47
chainlink
Chainlink (LINK) $ 18.95
figure-heloc
Figure Heloc (FIGR_HELOC) $ 1.00
ethena-usde
Ethena USDe (USDE) $ 1.00
wrapped-eeth
Wrapped eETH (WEETH) $ 4,472.64
stellar
Stellar (XLM) $ 0.340796
bitcoin-cash
Bitcoin Cash (BCH) $ 542.06
hyperliquid
Hyperliquid (HYPE) $ 39.52
sui
Sui (SUI) $ 2.79
weth
WETH (WETH) $ 4,145.72
avalanche-2
Avalanche (AVAX) $ 22.31
leo-token
LEO Token (LEO) $ 9.66
binance-bridged-usdt-bnb-smart-chain
Binance Bridged USDT (BNB Smart Chain) (BSC-USD) $ 1.00
usds
USDS (USDS) $ 0.999733
coinbase-wrapped-btc
Coinbase Wrapped BTC (CBBTC) $ 115,154.85
hedera-hashgraph
Hedera (HBAR) $ 0.184987
litecoin
Litecoin (LTC) $ 98.45
usdt0
USDT0 (USDT0) $ 1.00
mantle
Mantle (MNT) $ 2.21
shiba-inu
Shiba Inu (SHIB) $ 0.000011
whitebit
WhiteBIT Coin (WBT) $ 43.38
crypto-com-chain
Cronos (CRO) $ 0.172587
the-open-network
Toncoin (TON) $ 2.27
ethena-staked-usde
Ethena Staked USDe (SUSDE) $ 1.20
monero
Monero (XMR) $ 304.01
polkadot
Polkadot (DOT) $ 3.23
dai
Dai (DAI) $ 0.999786
zcash
Zcash (ZEC) $ 262.69
uniswap
Uniswap (UNI) $ 6.60
okb
OKB (OKB) $ 186.07
world-liberty-financial
World Liberty Financial (WLFI) $ 0.140693
aave
Aave (AAVE) $ 250.57
bittensor
Bittensor (TAO) $ 381.22
bitget-token
Bitget Token (BGB) $ 4.95
memecore
MemeCore (M) $ 2.05
pepe
Pepe (PEPE) $ 0.000007
near
NEAR Protocol (NEAR) $ 2.45
ethena
Ethena (ENA) $ 0.410216
jito-staked-sol
Jito Staked SOL (JITOSOL) $ 242.87
blackrock-usd-institutional-digital-liquidity-fund
BlackRock USD Institutional Digital Liquidity Fund (BUIDL) $ 1.00
chainopera-ai
ChainOpera AI (COAI) $ 12.40
aptos
Aptos (APT) $ 3.88
usd1-wlfi
USD1 (USD1) $ 1.00
susds
sUSDS (SUSDS) $ 1.07
ondo-finance
Ondo (ONDO) $ 0.81366
ethereum-classic
Ethereum Classic (ETC) $ 16.68
c1usd
Currency One USD (C1USD) $ 1.00
paypal-usd
PayPal USD (PYUSD) $ 1.00
binance-peg-weth
Binance-Peg WETH (WETH) $ 4,150.13
aster-2
Aster (ASTER) $ 1.47
worldcoin-wld
Worldcoin (WLD) $ 0.990177
binance-staked-sol
Binance Staked SOL (BNSOL) $ 211.06
jupiter-perpetuals-liquidity-provider-token
Jupiter Perpetuals Liquidity Provider Token (JLP) $ 5.54
polygon-ecosystem-token
POL (ex-MATIC) (POL) $ 0.199319
gatechain-token
Gate (GT) $ 16.63
htx-dao
HTX DAO (HTX) $ 0.000002
hash-2
Provenance Blockchain (HASH) $ 0.037324
kucoin-shares
KuCoin (KCS) $ 14.56
internet-computer
Internet Computer (ICP) $ 3.49
rocket-pool-eth
Rocket Pool ETH (RETH) $ 4,739.41
usdtb
USDtb (USDTB) $ 1.00
arbitrum
Arbitrum (ARB) $ 0.333313
algorand
Algorand (ALGO) $ 0.202064
story-2
Story (IP) $ 5.71
pi-network
Pi Network (PI) $ 0.209247
wbnb
Wrapped BNB (WBNB) $ 1,313.56
bfusd
BFUSD (BFUSD) $ 1.00
kelp-dao-restaked-eth
Kelp DAO Restaked ETH (RSETH) $ 4,372.77
vechain
VeChain (VET) $ 0.019197
kaspa
Kaspa (KAS) $ 0.061487
cosmos
Cosmos Hub (ATOM) $ 3.47
pudgy-penguins
Pudgy Penguins (PENGU) $ 0.025559
stakewise-v3-oseth
StakeWise Staked ETH (OSETH) $ 4,376.58
kinetic-staked-hype
Kinetiq Staked HYPE (KHYPE) $ 39.55
pump-fun
Pump.fun (PUMP) $ 0.004308
flare-networks
Flare (FLR) $ 0.020042
tether-gold
Tether Gold (XAUT) $ 4,030.03
falcon-finance
Falcon USD (USDF) $ 0.996949
liquid-staked-ethereum
Liquid Staked ETH (LSETH) $ 4,475.66
sky
Sky (SKY) $ 0.063138
render-token
Render (RENDER) $ 2.73
sei-network
Sei (SEI) $ 0.227977
lombard-staked-btc
Lombard Staked BTC (LBTC) $ 115,187.86
renzo-restaked-eth
Renzo Restaked ETH (EZETH) $ 4,397.54
spx6900
SPX6900 (SPX) $ 1.33
official-trump
Official Trump (TRUMP) $ 6.18
pax-gold
PAX Gold (PAXG) $ 4,035.42