loader image
WhatsApp Support
Mum Grafik-Candlestick

Candlestick olarak bilinen mum grafik, zaman içerisinde yaşanan fiyat değişimlerini göstermekte kullanılan bir grafikleme tekniğidir. Grafik, kullanıcılarının ve tüccarların belirli bir süre içinde açık, yüksek, düşük ve kapanış fiyatlarını görselleştirmesine olanak sağlar.
Mum grafikler, diğer veri türlerini analiz etmek için de kullanılabilirken, başlangıçta finansal piyasaların analizini kolaylaştıran bir araç olarak oluşturulmuşlardır. Mum grafik kavramının 17. yüzyılda Japon tüccarlar tarafından oluşturulduğu söylenmektedir. Japon tüccarlar, piyasa fiyatlarını ve günlük ivmeyi takip etmek için mum grafikten yararlanmıştır.
Örneğin 1 saatlik bir grafik, her biri 1 saatlik bir piyasa hareketini gösteren birden fazla mum çubuğundan oluşmaktadır. Her bir mum çubuğu açılış ve kapanış fiyatlarını ile yüksek ve düşük fiyat noktalarını (gövdenin üstünde ve altında fitiller olarak da bilinen uzun çizgiler) göstermektedir. Mum çubuğunun geniş kısmı "gerçek gövde" olarak adlandırılır ve yatırımcılara kapanış fiyatının açılış fiyatından yüksek mi yoksa düşük mü olduğunu söylemektedir.
Mumların gövde (body) ve kuyruk/gölge (shadow) olmak üzere iki önemli kısmı vardır. Mumun gövde kısmı; açılış fiyatı, kapanış fiyatı ve hisse fiyatının yönünü göstermektedir. Kuyruk kısmı ise belirli bir süre zarfındaki en yüksek ve en düşük seviyeyi göstermektedir. Üst kuyruk, mumun yükseliş veya düşüş durumundan (bearish/bullish) bağımsız olan en yüksek düzeyini temsil eder. Alt kuyruk da dönemin düşük seviyesini göstermektedir.
Piyasa hareketlerinin yönüne bağlı olarak, mum grafikler farklı dağılımlara sahip olmakla beraber farklı renklere de sahip olabilirler. Yükselen mumlar genellikle yeşil veya siyah (dolu) olarak gösterilir. Bu mum çubukları borsa kapanış fiyatının açılış fiyatından daha yüksek olduğunu belirtir. Azalan mumlar genellikle kırmızı veya boştur (beyaz). Bu mum çubukları kapanış fiyatının açılış fiyatından daha düşük olduğunu belirtir. Mum gövdesinin altında, açılış veya kapanış fiyatını bulabilirsiniz.
Artan Mum Grafik
• Üst Fitil: O dönemdeki en yüksek fiyata sahip işlemi ifade eder.
• Kapanış: O dönemdeki en son işlemin fiyatını ifade eder.
• Açılış: O dönemdeki ilk işlemin fiyatını ifade eder.
• Alt fitil: O dönemdeki en düşük fiyata sahip işlemi ifade eder.
Azalan Mum Grafik
• Üst Fitil: O dönemdeki en yüksek fiyata sahip işlemi ifade eder.
• Açılış: O dönemdeki ilk işlemin fiyatını ifade eder.
• Kapanış: O dönemdeki en son işlemin fiyatını ifade eder.
• Alt fitil: O dönemdeki en düşük fiyata sahip işlemi ifade eder.
Kullanım kolaylığı nedeniyle mum grafikler, analizcilerin en sık tercih ettiği grafik türlerinden biridir. Oluşturulduğu dönemden beri yoğun şekilde kullanılan mum grafikler finansal piyasaların önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Bu nedenle analiz yapan kişilerin mum grafiklerin nasıl okunacağını öğrenmesi oldukça önemlidir.
Mum Grafik Türleri
Mum grafik türleri iki ana başlık altında incelenir: Boğa formasyonu ve ayı formasyonu.
Boğa formasyonları
Boğa formasyonunda yer alan mum çubukları, açılış fiyatından daha yüksek bir kapanış fiyatına sahiptir. Yükseliş eğilimini ifade eden bu çubuklar, belirlenen süre içinde trendin yükselmesi durumunda çubuklar yeşile döner. Boğa formasyonun çekiç, ters çevrilmiş çekiç ve sabah yıldızı olmak üzere 3 türü vardır.
Çekiç (The Hammer): Çekiç tipi mum çubuğu bir trendin dip seviyesinde ya da bir düşüş trendinde meydana gelir. Mumun gövdesi kısadır ve altındaki kuyruk uzundur. Adını çekice benzeyen bu görüntüden almaktadır. Satıcıların işlem gününde fiyatları aşağı çektiğini ifade etse de alıcıların alım / satım gününü yukarı çekmeye geldiklerini işaret edebilir.
Ters Çevrilmiş Çekiç (Inverted Hammer): Çekicin farklı bir türüdür. Bu versiyonda mum gövdesinin üzerinde uzun bir kuyruk (fitil) bulunur. Piyasalarda düşüş eğilimi görülürse, piyasanın daha yüksek bir seviyeyi test ettiğini ve sonra satış yapıldığını ifade ediyor olabilir.
Sabah Yıldızı (The Morning Star): Yeni yatırımlar için umut ışığı olabileceğinden bu adı almıştır. Önceki satış baskısının azaldığını, potansiyel bir yükseliş eğimini ve satın almada bir canlanma trendi olduğunu ifade eder. 3 tür mum bulunmaktadır:
Uzun kırmızı mum
Ortası kısa gövdeye sahip kırmızı ya da yeşil mum
Kısa yeşil gövdeli mum
Ayı Formasyonları
Ayı formasyonunda yer alan mum çubukları, açılış fiyatından daha düşük bir kapanış fiyatına sahiptir. Düşüş eğilimini ifade eden bu çubuklar, grafik için belirlenen süre içinde yükselirse kırmızıya dönmektedir. Yutan ayı ve akşam yıldızı olarak iki türü vardır.
Yutan Ayı (Bearish Engulfing): Bu tip çubuklar bir yükseliş eğiliminin zirvesinde ya da bir düşüş trendi esnasında düzelme olduğunda oluşur. İki tür görünüm vardır:
Uzun gövdeli ve küçük kuyruklu
Tüm mumları içine alan ilk mumun gövdesini tamamen kaplayan
Akşam Yıldızı (Evening Star): Sabah yıldızının tam tersidir. Üç tipi bulunur:
En yüksek seviyeye yaklaşan mum
Küçük bir gövde ile ilk mumun üstüne uzanan mum
İlk mumun gövdesinin ortasından öteye, ikinci mumun altına doğru kayan mum
bitcoin
Bitcoin (BTC) $ 115,166.86
ethereum
Ethereum (ETH) $ 4,142.50
bnb
BNB (BNB) $ 1,312.33
tether
Tether (USDT) $ 1.00
xrp
XRP (XRP) $ 2.52
solana
Solana (SOL) $ 196.72
usd-coin
USDC (USDC) $ 1.00
staked-ether
Lido Staked Ether (STETH) $ 4,141.09
dogecoin
Dogecoin (DOGE) $ 0.206561
tron
TRON (TRX) $ 0.32284
cardano
Cardano (ADA) $ 0.69896
wrapped-steth
Wrapped stETH (WSTETH) $ 5,039.97
wrapped-bitcoin
Wrapped Bitcoin (WBTC) $ 114,982.81
wrapped-beacon-eth
Wrapped Beacon ETH (WBETH) $ 4,441.47
chainlink
Chainlink (LINK) $ 18.95
figure-heloc
Figure Heloc (FIGR_HELOC) $ 1.00
ethena-usde
Ethena USDe (USDE) $ 1.00
wrapped-eeth
Wrapped eETH (WEETH) $ 4,472.64
stellar
Stellar (XLM) $ 0.340796
bitcoin-cash
Bitcoin Cash (BCH) $ 542.06
hyperliquid
Hyperliquid (HYPE) $ 39.52
sui
Sui (SUI) $ 2.79
weth
WETH (WETH) $ 4,145.72
avalanche-2
Avalanche (AVAX) $ 22.31
leo-token
LEO Token (LEO) $ 9.66
binance-bridged-usdt-bnb-smart-chain
Binance Bridged USDT (BNB Smart Chain) (BSC-USD) $ 1.00
usds
USDS (USDS) $ 0.999733
coinbase-wrapped-btc
Coinbase Wrapped BTC (CBBTC) $ 115,154.85
hedera-hashgraph
Hedera (HBAR) $ 0.184987
litecoin
Litecoin (LTC) $ 98.45
usdt0
USDT0 (USDT0) $ 1.00
mantle
Mantle (MNT) $ 2.21
shiba-inu
Shiba Inu (SHIB) $ 0.000011
whitebit
WhiteBIT Coin (WBT) $ 43.38
crypto-com-chain
Cronos (CRO) $ 0.172587
the-open-network
Toncoin (TON) $ 2.27
ethena-staked-usde
Ethena Staked USDe (SUSDE) $ 1.20
monero
Monero (XMR) $ 304.01
polkadot
Polkadot (DOT) $ 3.23
dai
Dai (DAI) $ 0.999786
zcash
Zcash (ZEC) $ 262.69
uniswap
Uniswap (UNI) $ 6.60
okb
OKB (OKB) $ 186.07
world-liberty-financial
World Liberty Financial (WLFI) $ 0.140693
aave
Aave (AAVE) $ 250.57
bittensor
Bittensor (TAO) $ 381.22
bitget-token
Bitget Token (BGB) $ 4.95
memecore
MemeCore (M) $ 2.05
pepe
Pepe (PEPE) $ 0.000007
near
NEAR Protocol (NEAR) $ 2.45
ethena
Ethena (ENA) $ 0.410216
jito-staked-sol
Jito Staked SOL (JITOSOL) $ 242.87
blackrock-usd-institutional-digital-liquidity-fund
BlackRock USD Institutional Digital Liquidity Fund (BUIDL) $ 1.00
chainopera-ai
ChainOpera AI (COAI) $ 12.40
aptos
Aptos (APT) $ 3.88
usd1-wlfi
USD1 (USD1) $ 1.00
susds
sUSDS (SUSDS) $ 1.07
ondo-finance
Ondo (ONDO) $ 0.81366
ethereum-classic
Ethereum Classic (ETC) $ 16.68
c1usd
Currency One USD (C1USD) $ 1.00
paypal-usd
PayPal USD (PYUSD) $ 1.00
binance-peg-weth
Binance-Peg WETH (WETH) $ 4,150.13
aster-2
Aster (ASTER) $ 1.47
worldcoin-wld
Worldcoin (WLD) $ 0.990177
binance-staked-sol
Binance Staked SOL (BNSOL) $ 211.06
jupiter-perpetuals-liquidity-provider-token
Jupiter Perpetuals Liquidity Provider Token (JLP) $ 5.54
polygon-ecosystem-token
POL (ex-MATIC) (POL) $ 0.199319
gatechain-token
Gate (GT) $ 16.63
htx-dao
HTX DAO (HTX) $ 0.000002
hash-2
Provenance Blockchain (HASH) $ 0.037324
kucoin-shares
KuCoin (KCS) $ 14.56
internet-computer
Internet Computer (ICP) $ 3.49
rocket-pool-eth
Rocket Pool ETH (RETH) $ 4,739.41
usdtb
USDtb (USDTB) $ 1.00
arbitrum
Arbitrum (ARB) $ 0.333313
algorand
Algorand (ALGO) $ 0.202064
story-2
Story (IP) $ 5.71
pi-network
Pi Network (PI) $ 0.209247
wbnb
Wrapped BNB (WBNB) $ 1,313.56
bfusd
BFUSD (BFUSD) $ 1.00
kelp-dao-restaked-eth
Kelp DAO Restaked ETH (RSETH) $ 4,372.77
vechain
VeChain (VET) $ 0.019197
kaspa
Kaspa (KAS) $ 0.061487
cosmos
Cosmos Hub (ATOM) $ 3.47
pudgy-penguins
Pudgy Penguins (PENGU) $ 0.025559
stakewise-v3-oseth
StakeWise Staked ETH (OSETH) $ 4,376.58
kinetic-staked-hype
Kinetiq Staked HYPE (KHYPE) $ 39.55
pump-fun
Pump.fun (PUMP) $ 0.004308
flare-networks
Flare (FLR) $ 0.020042
tether-gold
Tether Gold (XAUT) $ 4,030.03
falcon-finance
Falcon USD (USDF) $ 0.996949
liquid-staked-ethereum
Liquid Staked ETH (LSETH) $ 4,475.66
sky
Sky (SKY) $ 0.063138
render-token
Render (RENDER) $ 2.73
sei-network
Sei (SEI) $ 0.227977
lombard-staked-btc
Lombard Staked BTC (LBTC) $ 115,187.86
renzo-restaked-eth
Renzo Restaked ETH (EZETH) $ 4,397.54
spx6900
SPX6900 (SPX) $ 1.33
official-trump
Official Trump (TRUMP) $ 6.18
pax-gold
PAX Gold (PAXG) $ 4,035.42