loader image
WhatsApp Support
Çift Harcama-Double Spending

Double spending yani çift harcama, bir kusur yüzünden aynı tokenin birden fazla kez harcanması anlamına gelir. Çift harcama, bir blockchain ağının bozulması sonucu kripto paranın çalınmasıyla gerçekleşir. Hırsız, yasal görünmesi için para birimi işleminin bir kopyasını gönderir veya işlemi tamamen silebilir.
Fiziksel paranın (fiat) aksine dijital bir token, kopyalanabilen veya sahtesi yapılabilen dijital bir dosyadan oluşur. Blockchain ağı gerekli bilgi işlem gücüne sahip ve bu işte uzman olan kişiler tarafından manipüle edilebilir olduğundan double spending, dijital para birimlerine özgü potansiyel bir sorun olarak karşımıza çıkar. Bir çift harcama olayı yaşandığında, %51 saldırısı veya yarış saldırısı yaşanmıştır denilebilir. Reel para birimleri ile yapılan dijital işlemlerde paranın gerçekliği ve geçmiş sahipliği hemen doğrulanabildiğinden böyle bir risk yoktur.
Sahte para basımında olduğu gibi, bu tür bir çifte harcama yapılması, daha önce var olmayan yeni bir kopyalanmış para birimi yaratarak enflasyona yol açar. Bu, diğer para birimlerine veya mallara göre para biriminin değerini düşürür ve kullanıcı güvenini azaltmanın yanı sıra para biriminin sirkülasyonunu ve piyasada kalma ihtimalini azaltır. Bir işlemde anonimliği korurken çift harcamayı önlemek için kullanılan temel kriptografik teknikler arasında, kör imzalar (blind signature) ve özellikle çevrimdışı sistemlerde kullanılan gizli bölme gibi yöntemler vardır.
Double spending ilk etapta, paranın yalnızca bir kez harcandığını doğrulayacak bir merkezi sistemi olmadığından, en popüler kripto para olan Bitcoin’e yönelik bir endişeydi. Ancak kripto paralarda blockchainin doğası gereği her işlemin gerçekliğinin doğrulandığı ve çift sayımın önlendiği bir mekanizma vardır. Bitcoin ile gerçekleşen tüm işlemler istisnasız bir şekilde blockchaine kaydedilir. Bu mekanizma sayesinde Bitcoin’e sahip olan kişilerin sahipliği onaylanır, mükerrer sayım ve sahtekârlıklar önlenir.
Bitcoin işlemlerinin doğrulanma süreci, çok fazla bilgi işlem gücü gerektiren yoğun sayı ve karmaşık algoritmalardan oluştuğu için uzun süre gerektirebilir. Ancak doğrulama sürecindeki bu yoğun bilgi işlem gücü, blok zincirini kopyalamayı ve tahrif etmeyi de zorlaştıran bir süreçtir.
Blockchainin Çift Harcamaya Yönelik Dezavantajları
Çoğu Bitcoin hırsızlığı, çifte harcamadan ziyade kullanıcıların yeterli güvenlik önlemi almamasından kaynaklanır. Kripto paraların, yeterli güvenlik önlemleri olmadan muhafaza edilmesi çeşitli risklere yol açabilmektedir.
Çift harcamaya yönelik en büyük risk %51 saldırısı (51% attack) ile ilgilidir. Eğer bir kullanıcı ya da kullanıcı grubu blok zincirdeki işlem gücünün %50’sinden fazlasını kontrol ederse %51 saldırısı gerçekleştirmiş olur. Bu kullanıcı ya da kullanıcı grubu, mevcut işlemler hiç gerçekleşmemiş gibi blockchaindeki işlemleri tersine çevirerek transfer edilmiş Bitcoinleri kendi cüzdanlarına birden çok kez işleyebilir.
bitcoin
Bitcoin (BTC) $ 115,166.86
ethereum
Ethereum (ETH) $ 4,142.50
bnb
BNB (BNB) $ 1,312.33
tether
Tether (USDT) $ 1.00
xrp
XRP (XRP) $ 2.52
solana
Solana (SOL) $ 196.72
usd-coin
USDC (USDC) $ 1.00
staked-ether
Lido Staked Ether (STETH) $ 4,141.09
dogecoin
Dogecoin (DOGE) $ 0.206561
tron
TRON (TRX) $ 0.32284
cardano
Cardano (ADA) $ 0.69896
wrapped-steth
Wrapped stETH (WSTETH) $ 5,039.97
wrapped-bitcoin
Wrapped Bitcoin (WBTC) $ 114,982.81
wrapped-beacon-eth
Wrapped Beacon ETH (WBETH) $ 4,441.47
chainlink
Chainlink (LINK) $ 18.95
figure-heloc
Figure Heloc (FIGR_HELOC) $ 1.00
ethena-usde
Ethena USDe (USDE) $ 1.00
wrapped-eeth
Wrapped eETH (WEETH) $ 4,472.64
stellar
Stellar (XLM) $ 0.340796
bitcoin-cash
Bitcoin Cash (BCH) $ 542.06
hyperliquid
Hyperliquid (HYPE) $ 39.52
sui
Sui (SUI) $ 2.79
weth
WETH (WETH) $ 4,145.72
avalanche-2
Avalanche (AVAX) $ 22.31
leo-token
LEO Token (LEO) $ 9.66
binance-bridged-usdt-bnb-smart-chain
Binance Bridged USDT (BNB Smart Chain) (BSC-USD) $ 1.00
usds
USDS (USDS) $ 0.999733
coinbase-wrapped-btc
Coinbase Wrapped BTC (CBBTC) $ 115,154.85
hedera-hashgraph
Hedera (HBAR) $ 0.184987
litecoin
Litecoin (LTC) $ 98.45
usdt0
USDT0 (USDT0) $ 1.00
mantle
Mantle (MNT) $ 2.21
shiba-inu
Shiba Inu (SHIB) $ 0.000011
whitebit
WhiteBIT Coin (WBT) $ 43.38
crypto-com-chain
Cronos (CRO) $ 0.172587
the-open-network
Toncoin (TON) $ 2.27
ethena-staked-usde
Ethena Staked USDe (SUSDE) $ 1.20
monero
Monero (XMR) $ 304.01
polkadot
Polkadot (DOT) $ 3.23
dai
Dai (DAI) $ 0.999786
zcash
Zcash (ZEC) $ 262.69
uniswap
Uniswap (UNI) $ 6.60
okb
OKB (OKB) $ 186.07
world-liberty-financial
World Liberty Financial (WLFI) $ 0.140693
aave
Aave (AAVE) $ 250.57
bittensor
Bittensor (TAO) $ 381.22
bitget-token
Bitget Token (BGB) $ 4.95
memecore
MemeCore (M) $ 2.05
pepe
Pepe (PEPE) $ 0.000007
near
NEAR Protocol (NEAR) $ 2.45
ethena
Ethena (ENA) $ 0.410216
jito-staked-sol
Jito Staked SOL (JITOSOL) $ 242.87
blackrock-usd-institutional-digital-liquidity-fund
BlackRock USD Institutional Digital Liquidity Fund (BUIDL) $ 1.00
chainopera-ai
ChainOpera AI (COAI) $ 12.40
aptos
Aptos (APT) $ 3.88
usd1-wlfi
USD1 (USD1) $ 1.00
susds
sUSDS (SUSDS) $ 1.07
ondo-finance
Ondo (ONDO) $ 0.81366
ethereum-classic
Ethereum Classic (ETC) $ 16.68
c1usd
Currency One USD (C1USD) $ 1.00
paypal-usd
PayPal USD (PYUSD) $ 1.00
binance-peg-weth
Binance-Peg WETH (WETH) $ 4,150.13
aster-2
Aster (ASTER) $ 1.47
worldcoin-wld
Worldcoin (WLD) $ 0.990177
binance-staked-sol
Binance Staked SOL (BNSOL) $ 211.06
jupiter-perpetuals-liquidity-provider-token
Jupiter Perpetuals Liquidity Provider Token (JLP) $ 5.54
polygon-ecosystem-token
POL (ex-MATIC) (POL) $ 0.199319
gatechain-token
Gate (GT) $ 16.63
htx-dao
HTX DAO (HTX) $ 0.000002
hash-2
Provenance Blockchain (HASH) $ 0.037324
kucoin-shares
KuCoin (KCS) $ 14.56
internet-computer
Internet Computer (ICP) $ 3.49
rocket-pool-eth
Rocket Pool ETH (RETH) $ 4,739.41
usdtb
USDtb (USDTB) $ 1.00
arbitrum
Arbitrum (ARB) $ 0.333313
algorand
Algorand (ALGO) $ 0.202064
story-2
Story (IP) $ 5.71
pi-network
Pi Network (PI) $ 0.209247
wbnb
Wrapped BNB (WBNB) $ 1,313.56
bfusd
BFUSD (BFUSD) $ 1.00
kelp-dao-restaked-eth
Kelp DAO Restaked ETH (RSETH) $ 4,372.77
vechain
VeChain (VET) $ 0.019197
kaspa
Kaspa (KAS) $ 0.061487
cosmos
Cosmos Hub (ATOM) $ 3.47
pudgy-penguins
Pudgy Penguins (PENGU) $ 0.025559
stakewise-v3-oseth
StakeWise Staked ETH (OSETH) $ 4,376.58
kinetic-staked-hype
Kinetiq Staked HYPE (KHYPE) $ 39.55
pump-fun
Pump.fun (PUMP) $ 0.004308
flare-networks
Flare (FLR) $ 0.020042
tether-gold
Tether Gold (XAUT) $ 4,030.03
falcon-finance
Falcon USD (USDF) $ 0.996949
liquid-staked-ethereum
Liquid Staked ETH (LSETH) $ 4,475.66
sky
Sky (SKY) $ 0.063138
render-token
Render (RENDER) $ 2.73
sei-network
Sei (SEI) $ 0.227977
lombard-staked-btc
Lombard Staked BTC (LBTC) $ 115,187.86
renzo-restaked-eth
Renzo Restaked ETH (EZETH) $ 4,397.54
spx6900
SPX6900 (SPX) $ 1.33
official-trump
Official Trump (TRUMP) $ 6.18
pax-gold
PAX Gold (PAXG) $ 4,035.42